SENOZ'UN SESİ

• Anasayfa
• Biz kimiz?
• Haberler
• Röportajlar
• Senoz Turnuva
• Köylerimiz
• Çayeli
• Rize
• Sohbet Odası
• Gurbetçiler
• Rize Siteleri
• Senoz Rehber

HABER ARA

Kocasinan Merkez Mahallesi, Gazi Caddesi, No:15, Yenibosna, Bahçelievler adresinde faaliyet gösteren Gaye Hipermarketleri bir yanında fırın diğer yanında da marketiyle hizmet veriyor. Marketin ortaklarından ve Gıda Mühendis'de olan Aydın Akyıldız, halkın ihtiyacı olduğu ve peşin para döndüğü için böyle bir sistem kurduklarını ifade etti.

Marketi 5 yıl önce açtıklarını ama 20 yıllık fırıcı oluduğunu kaydeden Akyıldız, konuşmasına şöyle devam etti: "1997 Rize'nin Çayeli ilçesi doğumluyum. Gıda Mühendisiyim. İstanbul'da büyüdüm. Babam 30-35 yıllık fırıncı. Zaten bizim Karadeniz insanı hele Senöz'lülerin yaptığı tek iş fırıncılık. Köyümüzün yüzde 99'u fırıncı. Zor işi sanırım bizim karadeniz insanı seviyor. Sıcak para ama kolaya para değil. Çünkü fırıncılık sektörü İstanbul'da ölü 250 bine ekmek satıyorsunuz. 300 bine ekmek satan var, 125 bine ekmek satan yer var. Sizin en büyük rakibiniz belediye 150 bine ekmek satıyor. Belediyeyle mi uğraşacaksınız? diğer fırıcılarla mı uğraşacaksınız? Yanımızda adam 125 bine ekmek satıyor. Kombine fırından ekmek alıyor. 100 bin ekmek üretiyor. Ununu ucuza alıyor. 100 bine mâl ediyor. 125 bine sattığını düşün 100 bin ekmek satınca günde 2 milyar kâr yapar. 250 bin liralık ekmeği bakkallara 180-190 bine veriyorsun. Rekabetin çok olduğu yerde 170 bine kadar verebiliyorsun. Para sana nakit dönmüyor. Yemekhanelere verdiğin ekmek sana bir ay sonunda 3-4 aylığına çek olarak veriyor. Sen bunu uncuya yansıtamıyorsun. Bir aydan sonra vadeye biniyor. Fırıncılık sektörü korkunç kötü bir sektör oldu son zamanlarda 10 senedir çok kötü bir sektör." Ramazan ayında, pidenin ekmeğin üzerinde satıldığı için kâr marjının yükseldiğini kaydeden Akyıldız, "Ramazan'ın güzel bir yönü bizim için diğer işlerde canlanıyor. Market işinde canlılık oluyor. Bizim insanımız Ramazan'a duyduğu saygıdan ötürü, durumu iyi olmasa bile Ramazan'da evine birşey götürmek istediği için alışverişte bir artış oluyor. Evine hiç et almayan adam Ramazan'da evine iki kilo et alıyor. Evine muz almayan adam muz alıyor. O yönde bir artışımız oluyor."

Ramazan'ın gelmesiyle beraber sebze ve meyvedeki fiyat artışlarının Hal'den kaynaklandığını da belirten Akyıldız, "Kabzımalların bir uyanıklığı mı diyeyim? Yoksa sistemin getirdiği bir olay mı? Üç gün önce 500 bin olan domates bugün bir milyon yarın arefe bir milyon 500 bin olur. Ürünü 3 gün önce 500 bine satarken 3 gün sonra bir milyon 500 bin yaptın mı? Bilgisiz insan seni hırsız olarak görüyor. Piyasada ekmek 300 bin liraya satılıyorsa sen 500 bine süper ekmek yap gramajı hiç önemli değil, sen hırsızsın. Gramajla hiç alakası yok. Orada 300 bin lira ama 100 gram 'önemli değil ekmek ekmektir' diyen insanlar var.

Gıda Mühendisliğini bitirmişsiniz neden başka yerde çalışmıyorsunuz?

Tipik günümüz sorusu, tipik Türkiye'nin sorunu. Türkiye'de üniversiteyi bitiripte direkt iş bulan kim var? Sadece, doktor ve öğretmenler var. Onun haricinde ciddi bir yeri bitirmen lazım. İsim yapmış bir üniversiteyi yeri bitirmediğin zaman Türkiye'nin en büyük yemekhanesine girsen 1 milyar lira maaş veriyor. Belki sosyal imkanları var ama kendi işim varken 1 milyar liraya gidip başkasının işini yapmam.

Marketlerin sıkıntıları neler?

Piyasada çok büyük marketler var. Onlarla rekabet etme şansınız yok. Rekabet etmeye kalktığınız zaman kârınızdan feragat etmek durumunda kalıyorsunuz. Fiyatlarınızı düşürsenizde onlar çok mal aldıkları için daha ucuza alıyor ve daha uygun fiyata satıyor. Siz az aldığınız için pahalı alıyorsunuz ve pahalıya satmak durumundasınız. Rekabet edemeyince bu müşteriyede yansıyor. 'Falanca markette bu mal şu fiyat. Sizde neden pahalı? diye soruyorlar. Öyle oluyor ki bazı günlerde fiyat farkı çok oluyor. Böyle olunca yine müşterinin gözünde hırsız durumuna düşüyorsunuz. Çünkü çok kârlı satıyor görünüyorsunuz. Rekabet edebilmen için malı çok satıyor olman lazım. Rekabet ettiğiniz ürünlerden daha çok rekabet edemediğin ürünler var. Büyük markete girersiniz bakarsınız ordaki çikolata 250 bin lira Gaye'ye 350 bine satıyor ama hiç kimse fark etmez ki o büyük marketteki çikolata 32 gram, Gaye'deki 38 gram. Büyük firmalar büyük marketlere özel mal yapıyor. Çok büyük aldatmaca bunu kimse bilmiyor. Müşteri bilmediği içinde seni suçlar. Ambalaj aynı ama gramajı düşük.

İşleriniz nasıl?

Benim zaten yüzde 70 kendi müşterim var. Değişen müşterim yüzde 30. Allah'a şükür işlerim iyi. 4-5 senedir buradayız ancak bu yıl yolları ve kaldırımları yaptılar. İşimiz korkunç derecede etkileniyordu. Yollar kapalı olduğu için yüzde 20 olan arabalı müşterim gelmiyordu. Çevredeki düzenlemeler ile Recep Yazıcıoğlu alt geçidi de yapılınca işlerimde yüzde 10 artış oldu. Millet yazın tatile gittiği için burada işler düşer, kışın artar. Yolların yapıldığı ve yaz olmasına rağmen işlerimin artması benim haklı olduğumu gösteriyor.

Marketçilik nasıl düzelir?

Marketçiliğin düzelebilmesi için küçük veya orta ölçekli marketlerin birlik olması lazım. Mesâla, bu civarda en küçük orta ölçekli market Gaye diyelim. 15 tane küçük ölçekli bakkal veya market gelse bana deseki herşey sana ait bizim malları sen al. Ben o büyük marketlerin aldığı oranda mal alırım, onların aldığı fiyattan alırım. Birlik olup malı tek kalemde alırsanız kazanırsınız. Öteki türlü bu marketçilik kesinlikle kurtulamaz. Bakın bakkallar küçük marketler ölüyor, can çekişiyor, büyük marketler kalıyor. Büyük marketler mahalle aralarına kadar girdiler. Ufak marketler artık kira parası kazanacak halleri yok. Bu sektörün birlik olması lazım.

Peki fırıncılık nasıl düzelir?

Fırıncılık aslında çok kolay düzelir, hiç düzelmez. İlk önce fırıncı dürüst olacak. Fırıncılar toplanıyor. Herkes diyor ki: "Şu fiyatın altında ekmek satan şöyle olsun." Sonra gidip 150 bin liraya ekmek satıyor. Herkes aynı fiyattan ekmek satsa fırıncılar kazanır. Bu sistemde halk ekmek parayı kazanır, kombine ekmek fabrikası açanlar kazanır.

"Senoz Deresi'ndeki fırıncılar birlik olalım"

Senöz Deresi'ndeki fırıncılar olarak birleşip unumuzu, mayamızı, çavdarımızı, kepeğimizi tek elden alsak çok daha ucuza alırız. Ayda yaptığmız kâra yüzde 50-60 katarız. Yapamıyoruz. 5-6 fırın böyle birleşip başlasa kârlar ortaya çıksa eminim ki, bu sayı 50-60 fırına çıkar. Bu da en azından Senöz Deresindeki fırıncıları kurtarır. Maya fiyatları da çok oynak 10 milyon lirayada var, 18 milyon liraya da var. Tek elden hepsini alırsan undan kısarsın, mayadan kısarsın maliyeti düşürürsün. Senöz Deresi'ndeki fırıncıların bu un alımında maya alımında birlik olması lazım.